20 listopada prezes Permia 1 sp. z o.o. Kasjan Wyligała, geolog, kierownik projektu badań z Keystone Partners Piotr Krzemiński i profesor z Akademii Górniczo- Hutniczej Mariusz Czop przez 5 godzin odpowiadali na pytania radnych z Myszkowa na pytania. A było ich wiele. Jak zabezpieczone są odwierty badawcze. Czy eksploatacja złoża na Będuszu jest bezpieczna. Czy był tam uran? (nie było!) Ale najwięcej pytań dotyczyło sposobu organizacji przyszłej kopalni, gdyby zapadły decyzje o jej budowie.
Ile Myszków zarobi na kopalni? Ostrożnie licząc 30 mln zł rocznie.
Jak wylicza Permia 1, gdyby powstała kopalnia ostrożne szacunki firmy mówią o kwocie 30 mln zł rocznie do budżetu Myszkowa. Chodzi o udział gminy w opłacie eksploatacyjnej, pit, cit, i podatki od nieruchomości. Kopalnia opłaciłaby też podatek miedziowy, ale ten w całości trafia do Skarbu Państwa. I to nie koniec korzyści, gdyż podobnie do KGHM, każda podobna kopalnia sporo wydaje na wsparcie kultury, sportu, szkolnictwa, czy służby zdrowia.
Dochody budżetowe Myszkowa wyniosły (z uchwały budżetowej) 172 mln zł. Nie trzeba przesadnie wyobrażać sobie, co miasto mogłoby zrobić mając dodatkowe 30 mln zł dochodów własnych rocznie. Za takie pieniądze radni i burmistrz Włodzimierz Żak w jeden rok mogliby zbudować basen na Dotyku Jury, albo ulicę Siewierską w Mrzygłodzie, na którą z roku na rok brakuje pieniędzy. Albo rok 2024 miasto zakończyłoby z nadwyżką budżetową z nie z deficytem który został zaplanowany w uchwale budżetowej na ponad 25 mln zł.
Zawiercie boryka się tematem jak sfinansować ambitny plan budowy hali sportowej, dla rosnących potrzeb zawierciańskiej siatkówki. Gdyby przychody z tytułu kopalni okazały się podobne prezydent Zawiercia Anna Nemś sfinansowałaby halę dla Jurajskich Rycerzy z dwuletnich dochodów podatkowych, jakie może dawać kopalnia.
Negatywne emocje dotyczące górnictwa metali podgrzewa sprawa podtopień, jakie wywołuje zaprzestanie eksploatacji kopalni cynku i ołowiu w gminach Bolesław i Bukowno (firma ZGH Bolesław) w powiecie olkuskim. Ale niewielka gmina Bolesław (10 tys. mieszkańców) na terenie której jest kopalnia, choć jest gminą w większości rolniczą to dochody gminy są prawie o 50% wyższe niż Myszkowa! Za rok 2024 dochody gminy Bolesław wyniosły 6089 zł/mieszkańca . Jeszcze bogatsza jest gmina miejska Bukowno, przez wiele lat notowana jako najbogatsza gmina w Małopolskie, gdzie dochody gminy na mieszkańca są wyższe niż w Krakowie. W roku 2023 te dochody gminy wyniosły ok. 7.100 zł/mieszkańca. W roku 2024 dochody 10 tysięcznego Bukowna „na mieszkańca” wyniosły około 11.100 zł. 70% więcej niż relatywnie zamożne Zawiercie, i to pomimo faktu, że ZGH „Bolesław” zakończyło już kilka lat temu wydobycie cynku i ołowiu.
Pisanie o tym, że Myszków, gdyby powstała w nim kopalnia rud wolframu, molibdenu miedzi i złota awansowałby do grona najbogatszych gmin w Polsce nie jest więc żadną fantastyką. Z kolei pisząc o złożach cynku i ołowiu w rejonie Zawiercia, należałoby właściwie pisać o gminie Łazy, która ma szansę na to, że byłaby siedzibą dla kopalni cynku i ołowiu. Ale od około 2016 roku władze gminy deklarują, że są przeciwne ewentualnej budowie kopalni.
Spotkanie z radnymi Myszkowa trwało 5 godzin i była to rzeczowa, merytoryczna dyskusja. Zaczął profesor AGH w Krakowie, hydrogeolog Mariusz Czop: -Tak, woda do surowiec strategiczny, ale molibden też. Obecnie w tych metalach jest totalna hegemonia Chińczyków. Budowa geologiczna rejonu Myszkowa jest bardzo dobrze znana, odwierty wykonuje się na całym świecie, to nic niezwykłego. Wiercą wszystkie kraje. Złoże w Myszkowie, co wiemy na podstawie wcześniejszych badań, jest położone na głębokości od 250 do 1250 m. Molibden na głębokości ok. 600-900m, a wolfram nieco płyciej. Całe złoże jest dość wąskie, ma kształt słupa.
Nad złożem obszary wodonośne GZWP 327
Jak mówił prof. Czop, w na głębokości 500- 1000 m woda nie występuje, daje bardzo dobre, można powiedzieć, że łatwe warunki do funkcjonowania kopalni. Woda występuje w tzw. „nadkładzie, czyli w górotworze nad złożem do głębokości około 200 m w wapieniach muszlowych. Aby powstała kopalnia, przez warstwy uwodnione konieczne jest dostanie się do złoża pionowym szybem lub upadem. Ten wierci się maszyną identyczną, gigantycznym kretem, takim, jakim wierci się tunele metra. Urządzenie wykonuje od razu betonową osłonę zabezpieczającą przed przeciekaniem ścian do upadu.
-Nikt tu nie będzie górotworu odwadniał, ani używał chemikaliów podczas wierceń badawczych. Przy wykonywaniu otworów badawczych będzie wykorzystywana tylko płuczka wodna. Otwory po pozyskaniu rdzenia do badań zostaną na całej głębokości 1250 m zabetonowane -mówił prof. Mariusz Czop.
Profesor odniósł się też do przypadku uszkodzenia starego otworu w dzielnicy Nierada, co spowodowało wypływ wody: -Zdarzało się, że w wiercenia wykonywane w latach 70 XX wieku były wykonywanie niechlujnie. Ale tu w Nieradzie, była z tego co wiem inna historia. To był chyba otwór ujęciowy, a więc nie zabetonowany, tylko zakręcony głowicą. Ktoś tam grzebał, uszkodził. Musiało dojść do dużych uszkodzeń kolumny. Są metody likwidacji takich ujęć, gdy to konieczne.
Dodał Piotr Krzemiński: -Są metody rekonstrukcji otworów. Można je poszerzać, zwężać. W kosztach wykonania nowych otworów spora część naszych kosztów, to opłata za ewentualne usuwanie uszkodzeń w przyszłości. Odpowiedzialność ponosi firma wykonująca odwierty.
Piotr Krzemiński, geolog odpowiedzialny w Myszkowie za wiercenia mówił o kopalniach wolframu, które działają w Europie (nie ma żadnej kopalni molibdenu): -Mamy dwa podobne przykłady, działająca os ponad 100 lat kopalnia w Portugalii Neves- Corvo Somincore i kopalnia Mittersill w Austrii działająca od 1976r. W Portugalii do złoża położonego na głębokości 1100 m prowadzi upad o nachyleniu 17-20%, pod ziemią są komory wstępnego przetwarzania koncentracji rudy.
-We współczesnych kopalniach nikt już nie wywozi urobku na powierzchnię. Wywozi się tylko część wzbogaconą. Dlatego jeżeli kopalnia powstanie, nie będzie tu żadnych stawów osadowych, ani zakładów przeróbki. Wszystko pojedzie dla Śląsk albo do Głogowa, do huty miedzi. Odpad, którego nie da się w całości umieścić z powrotem pod ziemią, to skała granitowa, wykorzystywana w budownictwie i jako kruszywo drogowe. Tu jest zupełnie inna budowa geologiczna niż w rejonie Olkusza (kopalnia cynku i ołowiu) gdzie złoże było w miękkich skałach wapiennych -mówił Piotr Krzemiński.
O odwiertach badawczych
Najgłębszy już istniejący odwiert w Myszkowie ma 1550m. Kolejne wykonywane mechanicznie nie wywołają wstrząsów, nie są też zagrożeniem dla okolicznych producentów wody zaopatrujących mieszkańców, czy producentów wody lub napojów (np. Sokpol, Jurajska).
-System czujników w wiertni i ustawione w pobliżu pizometry zapewniają pełne bezpieczeństwo. Otwór badawczy to taka mała kopalnia. W rejonie Myszkowa przez ostatnie 100 lat wykonano już około 300 odwiertów głębokich i każdy z nich jest bezpieczny. Nic złego się nie stało -mówił Piotr Krzemiński.
O planach firmy mówił Prezes Permia 1 Kasjan Wyligała: -Badania geochemiczne pozyskanych rdzeni obejmą 54 pierwiastki. Spodziewamy się udokumentowania obecności metali ziem rzadkich. Nasi inwestorzy prowadzą obecnie w Polsce 9 projektów badawczych, a do każdego z nich została utworzona spółka celowa jak Permia 1 dla Myszkowa.
Z sali padło pytanie, dlaczego wierceń nie wykona jakaś firma państwowa. Kasjan Wyligała odpowiedział: -Złoże jest znane od 1969r, żadna firma państwowa nie wystąpiła o zgodę na jego dokładne zbadanie. Firmy z udziałem państwa, ają swoje złoża, inne strategie. Ale mogę zapewnić, że nikt nie odpuści takiego złoża wolframu w Europie, jakie jest w Myszkowie. Jak nie my, przyjdzie ktoś inny. Rozmawiam z wielu mieszkańcami i jedyne głosy krytyczne jakie słyszę, to niewiara czy ta kopalnia powstanie, bo tyle razy już to obiecywano. Trwa procedura uznania tego złoża za strategiczne i jeżeli zostanie do nich zaliczone, gmina nie będzie mogła zablokować jego eksploatacji. Oczywiście to nie eliminuje obowiązku uzyskania przez inwestora decyzji środowiskowej.
Ja chętnie powiem o tym co już możemy obiecać mieszkańcom Myszkowa, na etapie starań o koncesję badawczą. Jeżeli ją uzyskamy, to siedzibę spółki przeniesiemy do Myszkowa, wynajmiemy tu biuro. Lokalny biznes będzie zarabiał na usługach przy wierceniach. Potrzebne będą noclegi, usługi transportowe. Budowa i praca kopalni to korzyści podatkowe dla Myszkowa które w ostrożnie szacujemy na 30 mln zł rocznie, przy założeniu mniejszego wydobycia 20 tys ton/rocznie. Ale szacujemy wydobycie kilka razy większe. Bogdanka, gdzie byłem prezesem przez ponad rok, to największy mecenas sportu i kultury na lubelszczyźnie. KGHM ma zwoje Miedziowe Centrum Zdrowia, czyli szpital leczący całą okolicę. Padło pytanie o zatrudnienie, że przykłady kopalni wolframu np. ta z Austrii nie generują takiego zatrudnienia, jak mówimy, sięgającego 1000 osób. W Austrii są podawane liczby pracowników tylko zakładu wydobywczego, a biura, cała reszta jest gdzie indziej. My przewidujemy, że jeżeli kopalnia powstanie w Myszkowie całość: biura, pralnie, stołówka, dział handlu. Kopalnia będzie potrzebowała na powierzchni kilkudziesięciu hektarów, ale największy będzie parking. Około 400 pracowników na zmianie musi dojechać, a po pracy zjeść. W podobnych zakładach dwa piętra zajmują łaźnie, do tego stołówka. To jakby spory dom weselny trzy razy dziennie wydawał obiady na weselu. Kopalnia to rozwój lokalnych usług, od transportu po catering. Na procesie budowy kopalni zarabiają firmy budowlane i inne. Budowa kopalni to inwestycja przynajmniej na 4 mld zł. Gdyby tylko 10% trafiło na lokalny rynek, jest to 400 mln złotych.
Niewielka spółka a setki milionów. Skąd pieniądze?
Permia 1 ma kapitał zakładowy 7500 zł. Co jakiś czas padają pytania o wiarygodność przedsięwzięcia. Kasjan Wyligała, prezes Permia 1 ze spokojem tłumaczył to więc kolejny raz: -Pieniądze na badania wykłada Grupa Altum i jej beneficjent rzeczywisty Sebastian Wołyniec. Do firmy należy m.in. Elektrociepłownia Będzin. Składając wniosek o koncesję badawczą do Ministerstwa Klimatu i Środowiska musieliśmy wykazać, że mamy środki na wykonanie badań (ok. 60-100 mln zł). Występując z kolei o koncesję wydobywczą będziemy musieli wykazać, że mamy środki na budowę kopalni, około 4 mld złotych.
Radni pytali o zagrożenia. Są jakieś?
Kasjan Wyligała: -Ryzyka są wszędzie. Gdyby ich nie było, nie byłoby ubezpieczeń. Jedyne zagrożenia dla zdrowia i życia w pracy kopalni dotyczą jej pracowników. Są ryzyka wypadków podczas budowy i przy eksploatacji. Dla okolicznych mieszkańców nie widzę zagrożeń, a wody podziemne będą zabezpieczone na 100%.
Radny Tadeusz Bartnik dopytywał o otoczenie kopalni. Jakie branże zyskają? Co będzie potrzebne?
Już na etapie wierceń zarabia transport. Wydobyte rdzenie trzeba odwodzić do GIG (Główny Instytut Geologiczny). Przy budowie i pracy kopalni zarabia transport, gastronomia, obsługa infrastruktury.
Kasjan Wyligała: -Możemy przygotować szczegółową listę usługi branż, żeby lokalny biznes mógł się przygotować. Mówiłem o zatrudnieniu na poziomie 1000 osób, w kontekście do kopalni w Portugalii i Austrii, gdzie jest ono sporo niższe. Tam najciekawsze miejsca pracy, białe kołnierzyki nie pracują przy kopalni. My zrobimy inaczej. Tu w Myszkowie będzie wszystko. Teren jest ładny, atrakcyjny przyrodniczo, a nieruchomości tańsze. Z pewnością kopalnia przyciągnie do Myszkowia wielu nowych mieszkańców.
-A tu przecież nie ma górników. Skąd pracownicy? -pytał ktoś z sali.
K. Wyligała: -Budowa kopalni proces który optymistycznie zakładając, zajmie 10 lat od dzisiaj, choć chcielibyśmy to zrobić w 8 lat. Do tego czasu uruchomimy programy nauki w technikach, będziemy współpracować też z uczelniami wyższymi np. Politechniką Częstochowską. Kopalnia potrzebuje przede wszystkim automatyków, operatorów maszyn, programistów, elektryków. W miejscach potencjalnie niebezpiecznych dla pracowników coraz częściej pracują maszyny autonomiczne, ale nimi też ktoś musi sterować, serwisować.
Narodowy Projekt Wierceń- to to takiego?
Profesor Mariusz Czop: -Rząd planuje przeznaczyć 180 mln zł na wiercenia w pasie od Koziegłów do Cianowic pod Krakowem. Różne podmioty, krajowe i zagraniczne będą dostawały koncesje badawcze, już dostają, choć na razie żaden projekt nie przeszedł do etapu koncesji wydobywczej.
A jeżeli się nie zgodzimy na budowę kopalni?
Kasjan Wyligała: -Będziemy zawiedzeni. Jeżeli złoże nie zostanie uznane za strategiczne, gmina Myszków będzie opiniowała decyzję środowiskową. Jeżeli miasto powie NIE i da merytoryczne argumenty, które uwzględni WIOŚ, kopalni nie będzie. Ale jestem przekonany, że decyzja środowiskowa będzie korzystna, że nie będzie obiektywnych przesłanek środowiskowych do sprzeciwu.
11 grudnia w Miejskim Domu Kultury w Myszkowie odbyło się otwarte spotkanie z mieszkańcami Myszkowa, którego organizatorem była Permia 1. Specjaliści z firmy przestawili prezentację ona temat procesu wierceń badawczych, korzyści jakie niesie budowa kopalni oraz sposobów zabepieczenia środowiska naturalnego przed wpływem kopalni. Zapewniano, że ona będzie bezpieczna dla domów, środowiska naturalnego, a zwłaszcza dla zasobów wody pitnej. Wkrótce relacja z tego spotkania.
Napisz komentarz
Komentarze